Parc des Princes, hơn 125 năm chứng kiến thăng trầm của bóng đá Pháp và những dấu ấn khó phai trong ký ức thể thao châu Âu. Từ một sân đua xe đạp thế kỷ XIX, công viên tráng lệ này đã trở thành pháo đài hiện đại của Paris Saint-Germain (PSG), một biểu tượng văn hóa thể thao đầy chiều sâu lịch sử.
Parc des Princes: Hơn 125 năm lịch sử và huyền thoại bóng đá Pháp
Ban đầu, Parc des Princes mang tên Vélodrome du Parc des Princes (1897-1932), một sân đua xe đạp với đường đua dài 666,66 mét. Sân có sức chứa khoảng 15.000 người, một con số đáng kể vào cuối thế kỷ XIX. Tuy nhiên, Parc des Princes không chỉ giới hạn ở đua xe đạp, mà còn tổ chức các sự kiện thể thao đa năng như điền kinh, bóng đá và rugby. Trận bóng đá đầu tiên diễn ra vào ngày 26 tháng 12 năm 1897 giữa Club Français và English Ramblers, đánh dấu bước ngoặt lịch sử của sân vận động này.
Từ năm 1903, Parc des Princes trở thành điểm kết thúc truyền thống của Tour de France trong hơn sáu thập kỷ. Sự phát triển của môn thể thao Vua và nhu cầu khán giả ngày càng tăng đã dẫn đến việc mở rộng sân vận động. Tuy nhiên, sự cạnh tranh với Stade de Colombes và những yêu cầu về cơ sở hạ tầng hiện đại đã thúc đẩy quá trình tái thiết toàn diện.
Parc des Princes: Hơn 125 năm lịch sử và huyền thoại bóng đá Pháp
Năm 1932, Parc des Princes được xây dựng lại với thiết kế hiện đại hơn, sức chứa lên đến 45.000 người và đường đua xe đạp bằng xi măng hồng dài 454 mét. Sân trở thành trung tâm thể thao lớn nhất Paris, tổ chức nhiều sự kiện trọng đại, trong đó có Chung kết Cúp C1 châu Âu đầu tiên năm 1956 giữa Real Madrid và Stade de Reims. Thậm chí trong chiến tranh thế giới thứ hai, sân bị Đức Quốc xã trưng dụng nhưng vẫn nhanh chóng được phục hồi sau chiến tranh.
Cuối những năm 1960, dự án xây dựng đường vành đai périphérique đã làm suy yếu cấu trúc sân. Vì lý do an toàn, thành phố Paris quyết định xây dựng lại toàn bộ Parc des Princes.
Parc des Princes: Hơn 125 năm lịch sử và huyền thoại bóng đá Pháp
Năm 1972, Parc des Princes tái sinh với thiết kế mái vòm liền khối của kiến trúc sư Roger Taillibert và kỹ sư Simon Boussiron. Thiết kế đột phá này đảm bảo tầm nhìn không bị cản trở cho mọi khán giả, khoảng cách từ ghế ngồi đến sân dưới 45 mét. Hệ thống đèn chiếu sáng tích hợp vào mái che tạo nên một kiệt tác kiến trúc hiện đại. Sân có sức chứa gần 50.000 người, trở thành một trong những sân vận động hiện đại nhất châu Âu thời bấy giờ.
Năm 1974, PSG chính thức chọn Parc des Princes làm sân nhà. Kể từ đó, sân vận động này trở thành pháo đài bất khả xâm phạm của đội bóng thủ đô, chứng kiến sự thăng hoa của hàng loạt siêu sao bóng đá thế giới, từ những huyền thoại như Mustapha Dahleb, Safet Susic đến những tên tuổi đương đại như Ronaldinho, Zlatan Ibrahimovic, Neymar, Kylian Mbappé và Lionel Messi.
Những năm 1980-1990, Parc des Princes là trung tâm thể thao của Pháp, tổ chức các trận đấu của đội tuyển quốc gia bóng đá và rugby, chung kết Cúp Quốc gia, Cúp Liên đoàn và nhiều trận đấu của Euro 1984, trong đó có trận chung kết lịch sử giữa Pháp và Tây Ban Nha.
Parc des Princes không chỉ là sân nhà của PSG hay nơi tổ chức các sự kiện thể thao quốc gia mà còn là một trong những địa điểm quan trọng của các kỳ Euro và World Cup. Sân đã tổ chức trận chung kết Euro 1960, cả trận khai mạc và chung kết Euro 1984, nhiều trận đấu của World Cup 1998 và Euro 2016, cũng như các trận chung kết Cúp C1 châu Âu và Cúp UEFA.
Sau khi QSI mua lại PSG năm 2011, Parc des Princes được cải tạo toàn diện. Các khán đài và khu VIP được nâng cấp, ghế ngồi được thiết kế hình tháp Eiffel, hệ thống Wi-Fi được trang bị, khu vực báo chí được mở rộng. Tuy không tăng sức chứa (48.583 chỗ ngồi), chất lượng phục vụ và trải nghiệm người hâm mộ được nâng lên chuẩn mực quốc tế. Chi phí cải tạo khoảng 75 triệu euro thể hiện quyết tâm đầu tư của QSI.
Tuy nhiên, quyền sở hữu Parc des Princes vẫn thuộc về thành phố Paris. Dù PSG nhiều lần đề nghị mua lại, chính quyền thành phố từ chối. Do đó, PSG đang cân nhắc xây dựng sân vận động mới, đặt dấu hỏi cho tương lai của Parc des Princes với đội bóng.
Ngoài bóng đá, Parc des Princes còn tổ chức các buổi hòa nhạc của những tên tuổi lớn như Michael Jackson, Rolling Stones, U2, Johnny Hallyday, Coldplay, DJ Snake và Dadju. Sân cũng tổ chức các trận boxing, sự kiện thể thao điện tử, lễ hội văn hóa và thậm chí là sản xuất mật ong từ tổ ong trên mái sân. Parc des Princes là một di sản sống động, không chỉ của bóng đá mà còn của văn hoá đương đại Paris và thế giới.
